Ontdek patronen in gezinnen èn in de hulpverlening
Wanneer je samen met een gezin aan het zoeken bent naar een passende oplossing dan kunnen de onderstaande bouwstenen wellicht nuttig zijn. Het (samen) invullen geeft inzicht in achterliggende oorzaken en oplossingsrichtingen. Tegelijkertijd kom je er door het invullen achter wat je nog niet weet en mogelijk wel belangrijk is.
TIP: Je kunt deze platen als een poster laten afdrukken waardoor je er met post-its op kunt plakken. Zo kun je op een speelse manier samen met ouders en kinderen werken. Iedereen kan meedoen en je ontdekt samen patronen. Stuur ons een mail als je de bestanden in hogere resolutie wilt ontvangen.
Ook in de wijze waarop we gezinnen helpen kan een patroon zitten. Zeker in gezinnen waar diverse organisaties betrokken zijn of gezinnen die langdurig hulp krijgen zie je dat er vaak sprake is van een patroon in onze eigen werkwijze. We bieden soms meerdere keren dezelfde hulp aan, sluiten deze weer af waarna een gezin weer terug valt en we weer van voor af aan beginnen. Door het invullen van deze tijdlijn ontdek je of er in het gezin sprake is van zo’n patroon. TIP: Begin bij de start van hulp om dit op te schrijven en werk dit steeds bij.
Het invullen van dit genogram met bijbehorende vragen over het verleden van ouders geeft inzicht in patronen die van generatie op generatie worden overgedragen. Ook wordt gevraagd naar het netwerk dat steunend is of zou kunnen zijn. Hierdoor krijg je inzicht of er een steunend netwerk is en op welke wijze dit ingezet zou kunnen worden als onderdeel van een duurzame oplossing.
In een gezin kan sprake zijn van een (negatief) patroon dat zichzelf in stand houdt. Het is van belang dit te ontdekken en ook te kijken welke dynamische en statische factoren gedrag in stand houden. Dit lijkt een ingewikkelde analyse, maar als je gewoon begint en opschrijft wat je weet kom je er vaak vanzelf achter. Om het overzichtelijk te houden raden we je aan om het kort en bondig te houden. Het gaat echt om de grote lijn voor deze analyse.
Deze plaat kun je gebruiken voor (samengestelde) gezinnen. Het gaat te ver om voor alle samenstellingen een aparte plaat te maken. TIP: Teken op een vel papier zelf uit hoe het gezin er uit ziet als deze twee platen niet passend zijn.
Deze bouwsteen is om samen echt eens na te denken wat er nodig is om patronen te doorbreken. Denk samen na over welke informatie nog mist en wat er nodig is voor verandering. Zeker in gezinnen waarin sprake is van complexe, meervoudige problematiek is het de tijdsinvestering waard.
Schat met elkaar de veiligheid in. Probeer helder te krijgen wat iedereen met veiligheid bedoeld en wat een haalbare, wenselijke situatie is. Wij pleiten ervoor om deze vragen samen met ouders en betrokken professionals in te vullen. Evt. kunnen kinderen en mensen uit hun netwerk ook meedoen. Belangrijk is dat er open en zonder oordeel met elkaar gesproken kan worden.
