BLOGJE over bureaucratie en hoe onze kinderen daar al op jonge leeftijd mee te maken krijgen

We zitten nog een beetje na te genieten van haar eerste rapport. Wat fijn dat ze zo snel haar draai had gevonden op de middelbare school! Een beetje verlegen laat ze ons de opmerking van haar mentor lezen: “Niets dan lof! Jij voelt je als een vis in het water op onze school.” Maar dat was niet alles.

Ze houdt 2 A4-tjes onder mijn neus. “Wil je deze even tekenen?” Ik zie tabellen met al haar vakken en de dagen van de week en kijk haar vragend aan. “Dit is de planning voor al het huiswerk van de afgelopen weken.”, legt ze uit. “Huh? Maar jij maakt toch al je huiswerk meteen op de dag dat je het hebt opgekregen?” Ze grijnst, “Ik heb het net even snel ingevuld allemaal, want ik moet jullie handtekening hebben voor mentorles morgen.” Ik schiet in de lach en neem de pen van haar aan. Onmiddellijk voel ik ook een irritatie opborrelen en ik moet onwillekeurig denken aan de professionals uit de jeugdhulpsector die ik die middag had ontmoet bij de presentatie van het ProfessionalsErvaringsOnderzoek. Ze vertelden hoe zij zich klem gezet voelen door alle bureaucratie en administratieve lasten. Een derde van de professionals ervaart dat zij onvoldoende ruimte hebben om te doen wat nodig is voor hun cliënten en een kwart verwacht binnen een jaar de jeugdhulpsector te verlaten!

Ik realiseer me dat kinderen er al op jonge leeftijd aan gewend raken dat ze soms puur voor de vorm formulieren moeten invullen, zonder dat het voor hen nut heeft. Onze jongste heeft zelf niet gevraagd om hulp bij het plannen van haar huiswerk. Evenmin geven haar cijfers of gedrag daar aanleiding toe. Toch moet zij tijd en energie steken in het de planningstabellen. (Tijd en energie die ze ook had kunnen steken in het leren van bijvoorbeeld Franse woordjes of lol maken met haar vriendinnen.) Als ouders worden wij zelfs geacht dit te stimuleren en te controleren – ongetwijfeld met het oog op de ouderbetrokkenheid – hetgeen de mentor dan weer checkt via onze handtekening!

Het is natuurlijk makkelijk om gewoon snel een krabbel te zetten: klaaaaaar! Maar ik kies ervoor om er even met mijn jongste over door te praten. Ik vraag haar wat voor haar handig werkt en waar ze tegenaan loopt. Ze heeft het allemaal prima onder controle, zo blijkt. Alleen is het onhandig dat er drie verschillende systemen zijn waarin haar docenten het huiswerk noteren. Dus dat vraagt keer op keer speurwerk. En sommigen zetten zij het huiswerk pas een dag voordat het af moet zijn in de digitale kalender, wat voor haar dan weer stress oplevert. We spreken af dat ze dit tijdens de mentorles bespreekt in de klas.

De vraag komt in mij op waar de professionals uit de jeugdhulp écht mee geholpen zouden zijn.

• Kunnen we hen beter ondersteunen, welke informatie missen zij, wat kunnen we slimmer organiseren en regelen?
• Wie heeft hier invloed op?
• En wat zou er gebeuren als ze niet meer zouden meewerken aan alle niet-helpende-bureaucratie?

Ik neem mij voor hier nog alerter op te zijn in mijn eigen werk.

En die handtekening? Nee, die heb ik niet gezet. Dochterlief snapte precies waarom. Ik hoefde geen contact te zoeken met haar mentor om het even uit te leggen. “Nee mam, dat kan ik zelf wel!” Ik geef haar een dikke knuffel en vertel haar dat ze het supergoed doet en hoe trots ik op haar ben. De klassenmentor heeft gelukkig met begrip gereageerd en is flexibel genoeg om (in elk geval voor onze dochter) de tabellen te laten voor wat ze zijn.